Türkiye'de konut finansmanını kolaylaştıracak yeni bir kamu kurumunun kurulması için TBMM'ye sunulan teklif, konut üretimini artırmayı ve maliyetleri düşürmeyi hedefliyor. Bu kurum, deprem riski taşıyan bölgelerde dönüşümü hızlandıracak. Fannie Mae ve Freddie Mac gibi örneklerle desteklenen bu teklif, Türkiye'nin konut sorununa çözüm arayışını temsil ediyor.
Teklif, konut kredisinde maliyetleri ucuzlatmayı, vadeleri uzatmayı ve ipotek şartlarını kolaylaştırmayı amaçlıyor. Ayrıca, bankalara alan açarak merkezi bütçeye yük olmadan çalışacak bir yapı öneriliyor. Bu bağlamda, Türkiye Konut Finansman Kurumu'nun kurulması, kentsel dönüşümün hızlandırılması için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Teklifte belirtilen kamu kurumunun işleyişi, tahvil, bono ve hisse senedi ihracı gibi yöntemlerle finansman sağlamaya dayanıyor. Bu sistem, teminatlı bir şekilde hareket ederek dışarıdan borçlanmayı engelliyor. Kurum, iç ve dış piyasalara standartlaşmış ürünler ihraç ederek nakit girişi sağlıyor.
Bu yapı, bütçeye yük getirmeden bankalara ve finans kuruluşlarına likidite sağlıyor. Toplanan likidite ile bankalara ödeme yaparak döngüyü tamamlıyor. Böylece, taze kaynaklar oluşturuluyor ve konut finansmanı alanında yeni bir model ortaya konuyor.
Türkiye'de 7.5 milyon riskli bağımsız birim bulunduğu ve bunların 2 milyonunun acil dönüştürülmesi gerektiği ifade ediliyor. İstanbul'da 1.5 milyon riskli yapının bulunduğu, bunlardan 600 bininin ise her an yıkılma tehlikesi taşıdığı vurgulanıyor. Bu durum, olası depremlerin etkisini artırıyor.
Teklifte, insanları riskli konutlarda bırakmanın kabul edilemez olduğu belirtiliyor. Gerçek ve sürdürülebilir çözümler bulunması gerektiği, gerekli finansmanın sağlanması ve projelerin geliştirilmesi gerektiği ifade ediliyor. Bu bağlamda, Türkiye Konut Finansman Kurumu önemli bir çözüm yolu olarak öne çıkıyor.
Bu modelin, gelişmiş ülkelerdeki örnekleri dikkat çekiyor. Amerika'da Fannie Mae ve Freddie Mac, Almanya'da bir örnek ve Japonya'da Japon Housing Finance Agency gibi kurumlar bulunuyor. Bu kurumlar, orta ve düşük gelirli vatandaşlar için konut finansmanını kolaylaştırmayı hedefliyor.
Fransa'da 1985 yılında kurulan Caisse de Refinancement de I’Habitat, gayrimenkul piyasasını desteklemek amacıyla oluşturulmuş bir örnek. Bu tür kurumlar, konut kredilerini finanse etmek için büyük miktarda finansmanı iç ve dış piyasalardan sağlıyor. Böylece, konut finansmanı alanında önemli bir rol üstleniyorlar.
Türkiye Konut Finansman Kurumu'nun kurulması, ülkenin ekonomik şartları ve deprem gerçeği göz önüne alındığında, hükümet, halk ve yerel yönetimlerin iş birliği ile uygulanabilecek bir çözüm yolu olarak tarif ediliyor. Bu kurum, orta ve dar gelirli vatandaşlara ucuz ve uzun vadeli kredi imkanı sunarak konut sorununa çözüm getirmeyi amaçlıyor.
Sonuç olarak, Türkiye'de konut finansmanını kolaylaştıracak bu yeni kurum, hem ekonomik hem de sosyal açıdan önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu tür bir yapı, konut üretimini artırarak, riskli yapıların dönüşümünü hızlandırabilir ve deprem riskine karşı daha güvenli bir yaşam alanı oluşturabilir.